Ouders ruim je rommel op

Ieder loopt zijn eigen pad in dit leven. Als ouder zou je je kinderen zo graag willen behoeden voor het maken van de “fouten’’ die je zelf hebt gemaakt. Helaas is dat niet mogelijk. Kinderen zouden hun eigen fouten moeten kunnen maken, juist, en leren van hun ervaringen, om zodoende te groeien en te ontwikkelen.

Zo geloof ik erin dat mijn zonen Max en Thomas niets voor niets mij als moeder hebben ”gekregen” om hun ervaringen te mogen hebben in dit leven en zodoende te worden wie ze werkelijk zijn. Laat ik jullie eens meenemen waarom ik dat denk.

Spiegelen

Kinderen spiegelen hun ouders in hun gedrag en dat kan soms best lastig zijn. Zij raken gevoelens aan die soms weggestopt zijn, omdat het pijnlijke gevoelens kunnen zijn vanuit het verleden.

Een voorbeeld kan zijn dat je jezelf als kind niet gezien voelde door je ouders. Het gevolg hiervan kan zijn dat je jezelf snel afgewezen voelt. Als je eigen kind dan een keer niet luistert, door niet te komen als je hem of haar roept, dan kan het oude gevoel van afwijzing jou als het ware triggeren. Hierdoor kan je wellicht heftiger reageren op het gedrag van je zoon of dochter dan in verhouding staat tot wat er op dat moment gebeurt. Het zou fijn zijn als je als ouders weet waar je gevoeligheden liggen en wat je triggers zijn. Dit om te voorkomen dat je jouw frustratie afreageert op je kind.

"Geef duidelijk aan dat slaan niet mag en buig het gedrag om naar een positieve handeling zodat je kind leert wat wel werkt."

Maskers

Over het algemeen ontstaan maskers (zogenaamde overlevingsstrategieën) in je vroegste jeugd. Je beleeft iets, ervaart daar gevoelens bij en vervolgens worden daar overtuigingen aan gekoppeld. Van groot belang is om te kijken naar het gedrag van je kind en het gedrag af te keuren wat niet goed is, in plaats van het kind als persoon af te keuren/af te wijzen. Als je kind een ander kindje slaat bijvoorbeeld. Geef duidelijk aan dat slaan niet mag en buig het gedrag om naar een positieve handeling zodat je kind leert wat wel werkt. Wanneer iemand tegen je zegt: “Wat ben je stout”, kun je als kind nog niet onderscheiden dat jij als persoon prima bent, maar dat je gedrag wordt gecorrigeerd. Je kunt dan bij zo’n opmerking concluderen: ‘Ik ben slecht’.

Jouw archief

Afhankelijk van hoe je verder in elkaar zit en met hoeveel lading iemand deze opmerking maakt, is het mogelijk dat je er nog een aantal overtuigingen aan vastplakt zoals ‘Ik ben niet goed genoeg’ of ‘Niemand wil met mij omgaan’. Alle ervaringen, gevoelens en overtuigingen worden vervolgens opgeslagen en meegenomen in je “archief” (onderbewustzijn/celgeheugen). Om ervoor te zorgen dat je bepaalde gevoelens en/of overtuigingen nooit meer zo intens hoeft te ervaren, ontwikkel je gedrag dat je onbewust inzet als overlevingsstrategie. Telkens wanneer de pijn en bijbehorende overtuiging aangeraakt dreigen te worden, schiet je vanzelf in die overlevingsstrategie. Iedereen heeft een of meerdere maskers die bestaan uit een combinatie van gevoelens, overtuigingen en gedrag ten opzichte van jezelf of de ander.

Een schema die gevoelens naar overtuigingen en dan gedrag vertaalt.

Op de handrem

Maskers zijn erop gericht om je te beschermen tegen pijnpunten (uit je verleden). Ze zorgen er ook voor dat je op de handrem leeft: altijd op je hoede, nooit voluit, nooit volledig jezelf. Je kunt ze lang in stand houden, je leven lang. Totdat je het zat bent en bereid bent om je beschermingsmechanismen/maskers achter je te laten. Hoe mooi zou het zijn als je maskers kunt laten vallen en ze niet meer nodig hebt zodra je de pijn uit het verleden hebt geheeld.

"Je kunt je maskers lang in stand houden, je leven lang. Totdat je het zat bent en bereid bent om alle bescherming achter je te laten."

Jouw triggers leren

Als ouder is het dus best lastig om je niet mee te laten slepen door je eigen gevoel van bijvoorbeeld afwijzing. Daardoor neem je het risico dat je jouw kind afwijst i.p.v. zijn negatieve gedrag. Dat kan schade doen aan zijn/haar zelfbeeld en zijn/haar eigenwaarde. Hoe meer zelfkennis je als ouder hebt des te beter je om kunt gaan met al de genoemde gevoelens, hoe steviger je in je ouderrol kunt gaan staan. Dat is prettiger voor je kind(eren), en voor jezelf uiteraard! Wellicht interessant voor jezelf om eens te onderzoeken wat jouw triggers en maskers zijn. Dit kan je alleen doen door bewust stil te staan bij je eigen gedrag en je af te vragen waar dat vandaan komt en of er patronen zichtbaar zijn. Mocht je er tegenaan lopen dat het je belemmert in je doen en laten, schroom dan niet om er hulp bij te vragen van bijvoorbeeld een coach of een therapeut.

Yvonne de Ridder is werkzaam bij Careflex als maatschappelijk werker en zorgmanager vanuit verbinding met de ander. Samen kijken naar mogelijkheden om een situatie te verbeteren of te veranderen. Yvonne is met ruim 25 jaar werkervaring een doorgewinterde expert op het gebied van (complexe) jeugdzorg. Yvonne is trotse moeder van twee mooie jongens van 25 en 21 jaar.

Terug naar overzicht